W październiku w siedzibie Zarządu KGHM przedstawicielom związków zawodowych działającym w Polskiej Miedzi zaprezentowano dotychczasowe wyniki funkcjonowania Pracowniczego Programu Emerytalnego. Zebranych poinformowano też o planowanym obniżeniu opłat za zarządzaniem PPE oraz o rozszerzeniu dla pracowników oferty obecnie dostępnych funduszy inwestycyjnych o nowy pakiet. W najbliższym czasie każdy uczestnik PPE powinien dostać szczegółowe informacje na te tematy.
Wdrażane zmiany wynikają zarówno z niedawnej nowelizacji ustawy o PPE, jak i stałego doskonalenia oferty PZU. W sumie w skali KGHM na 20 832 indywidualnych kontach zgromadzono już ponad 2,3 mld złotych. To imponujący wynik. Najwięcej z tych pieniędzy, bo ponad 40 procent, zgromadzono w Funduszu Mazurek i w Funduszu Polonez (28 procent).
Odrobina historii – czyli jak to się zaczęło
Starszym pracownikom przypominamy, a młodszych informujemy, że Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) jest dobrowolnym systemem zorganizowanego oszczędzania przewidzianym w ramach reformy systemu ubezpieczeń społecznych jako III filar tego systemu. To sprawdzony sposób oszczędzania na dodatkową, prywatną emeryturę, która w momencie wypłaty zwolniona jest z podatku od zysków kapitałowych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych Polega na gromadzeniu środków na podwyższenie przyszłych dochodów pracownika w wieku emerytalnym. Pracodawca finansuje składkę podstawową z własnych środków, natomiast pracownik może zadeklarować swoją składkę dodatkową ze środków własnych pochodzących z wynagrodzenia netto. Warto też podkreślić, że pierwsze prace nad wdrożeniem Pracowniczego Programu Emerytalnego w KGHM rozpoczęły się w już 1998 roku, czyli tuż po uchwaleniu ustawy o pracowniczych programach emerytalnych. Kolejne nowelizacje prawa w tym zakresie oraz liczne zawirowania polityczne czasowo wstrzymały ten proces. Dopiero w 2002 roku sprawa PPE stała się ponownie jednym z elementów dialogu pomiędzy zarządem Polskiej Miedzi a działającymi w spółce organizacjami związkowymi. Główną rolę w tym procesie odegrał Ryszard Zbrzyzny, który jako przewodniczący ZZPPM i parlamentarzysta aktywnie przez wiele lat zabiegał w komisjach sejmowych oraz na plenarnych posiedzeniach Sejmu o uchwalenie ustawy o PPE. W Polskiej Miedzi też wielokrotnie poruszał ten temat podczas rozmów i negocjacji z zarządem spółki.
Ziarnko do ziarnka aż zbierze się miarka
Ostatecznie, w wyniku wszystkich tych działań, w 2004 roku w Polskiej Miedzi Pracowniczy
Program Emerytalny jako jednakowy i wspólny program międzyzakładowy stał się faktem. Początkowo składka podstawowa finansowana przez pracodawcę wynosiła ustawowe minimum, czyli 2 procent wynagrodzenia pracownika. W kolejnych latach ZZPPM, przystępując do corocznych negocjacji płacowych, konsekwentnie wnosił postulat podniesienia tego odpisu. Obecnie odpis jest już na maksymalnym pułapie 7 procent, a pracownicy kończący swoją aktywność zawodową, zwłaszcza ci, którzy jako pierwsi przystąpili do PPE, dzisiaj nierzadko mają zgromadzone kapitały liczone nawet w setkach
tysięcy złotych. Podobnie długą drogę do PPE trzeba było przejść w spółkach Grupy Kapitałowej. Przez wiele lat ZZPPM, domagając się podjęcia przez nadzór właścicielski działań mających na celu poprawę poziomu wynagrodzeń oraz zwiększenia zakresu świadczeń socjalnych na liście postulatów, wymieniał między innymi żądanie wprowadzenia Pracowniczego Programu Emerytalnego. Kolejnym ekipom rządzącym wielokrotnie, na różne sposoby, trzeba było przypominać, że w Polskiej Miedzi wszyscy mają swój udział w corocznym utrzymaniu planowanej produkcji i przyczyniają się do końcowego wyniku finansowego KGHM. Ostatecznie w 2018 roku doszło wreszcie do uruchomienia PPE w całej grupie kapitałowej. Jednak w większości przypadków wysokość odpisu była niewielka, więc walka ZZPPM o godne zabezpieczenie emerytalne wszystkich pracujących na rzecz Polskiej Miedzi trwała nadal. W 2023 roku był to jeden z powodów ogłoszenia przez ZZPPM sporu zbiorowego i wezwania pracodawcy do podjęcia rozmów w trybie rokowań. Jednak na początku 2024 roku ze względu zmiany w składzie kadry zarządzającej Polską Miedzią spór zbiorowy został przez ZZPPM zawieszony. Okazało się, że była to dobra decyzja, gdyż wznowiony dialog społeczny z nowym zarządem okazał się bardziej konstruktywny. Ostatecznie uzgodniono, że do 1 stycznia 2025 roku w całej Grupie Kapitałowej Polskiej Miedzi będzie jednolity odpis na PPE na poziomie minimum 5 procent i do 1 stycznia 2027 roku wzrośnie on do 7 procent.
– Jeśli uda się to wszystko zrealizować, będzie to nasz ogromy sukces. – komentuje Ryszard Zbrzyzny – W mojej ocenie Pracowniczy Program Emerytalny to najkorzystniejsza z form oszczędzania w ramach polskiego systemu emerytalnego, a zgromadzone środki są wyłączną własnością uczestników programu. Jestem dumny, że swoją poselską i związkową aktywnością w jakimś stopniu przyczyniłem się do tego, że dzisiaj pracownicy kończący swoją aktywność zawodową mają odłożone na swoich indywidualnych kontach kilkadziesiąt, a czasami kilkaset tysięcy złotych. Dla nich faktycznie jesień życia może jawić się w atrakcyjnych i pięknych barwach.
