Obyśmy zdrowi byli

Coraz częściej w mediach podawane są informacje o szpitalach, które zawieszają prace niektórych oddziałów, przesuwają o tygodnie, a nawet miesiące, planowane wizyty i zabiegi oraz ograniczają zakres oferowanych ludziom świadczeń medycznych. Nie są to jakieś egzotyczne lub całkowicie wymyślone opowieści, ale sytuacje, z jakimi spotykamy się w naszym codziennym życiu. Jeśli szczęśliwie jesteśmy zdrowi i nie dotyczą one nas, to z pewnością znamy je z relacji naszych najbliższych, przyjaciół i znajomych. Czas oczekiwana na pilne wizyty u lekarzy specjalistów zatrważająco rośnie: kolejki w ciągu dwóch lat wydłużyły się o 70 proc.
Analizy pokazują, że aktualnie średni czas oczekiwania na konsultacje lekarskie wynosi około 4 miesięcy. Dla porównania: w 2012 roku na wizytę u specjalisty w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia czekaliśmy zaledwie średnio 2,4 miesiąca. W 2019 roku ten czas wynosił mniej więcej 3,8 miesiąca. Dzieje się tak mimo wdrażania coraz nowszych technologii diagnostycznych i terapeutycznych, które teoretycznie powinny usprawniać funkcjonowanie systemu opieki medycznej. Wygląda więc na to, że jak tak dalej będzie funkcjonować nasza służba zdrowia, to już niedługo zapobiegliwi rodzice będą rezerwować swoim nowo narodzonym dzieciom wizytę u geriatry (specjalista od chorób wieku podeszłego).
Przyczyn takiej zapaści systemu opieki zdrowotnej z pewnością jest wiele. Najczęściej telewizyjni eksperci wskazują na małą liczbę lekarzy oraz niewystarczające finansowanie przez NFZ. Jednak statystyki zdają się przeczyć tym twierdzeniom. W 1990 roku w Polsce było 81 641 lekarzy, a w 1995 roku 89 421. W 1997 roku liczba ta wyniosła 91 121 (jeden lekarz na 420 pacjentów), natomiast w 2023 roku, według Państwowego Urzędu Statystycznego, prawo do wykonywania zawodu lekarza w Polsce posiadało 163,2 tys. osób.
Dla uzupełnienia tego obrazu warto dodać, że w 1990 roku Polska miała 38,1 mln obywateli, a w 2023 roku było nas 36,69 mln. Co się więc dzieje z naszym systemem opieki zdrowotnej? Dlaczego, pomimo wzrostu poziomu życia i coraz nowocześniejszych terapii, chorujemy na potęgę? Dlaczego malejące społeczeństwo musi leczyć coraz większa liczba lekarzy? Jak wygląda wydajność i skuteczność ich pracy?

Przyczyn zapaści systemu opieki zdrowotnej eksperci doszukują się również w chronicznym niedofinansowaniu placówek medycznych. Doświadczenie uczy nas, że zawsze dyskusja o środkach publicznych nie ma końca. Wszystko w zależności od tego, kto je liczy i jakiej broni tezy. Przecież zawsze można wykazać, że białe jest czarne, a każdy, kto twierdzi inaczej, ma omamy wzrokowe. Nie dając się więc wciągnąć w taką dyskusję, podajemy jedynie za raportem Najwyższej Izby Kontroli
kilka faktów dotyczących niedanych wydatków związanych z epidemią COVID-19. Wydaje się, że doskonale obrazują one skalę niegospodarności, z jaką mamy do czynienia w obszarze opieki zdrowotnej.

W komunikacie NIK z września 2023 roku możemy przeczytać, iż:
„Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła zakontraktowanie części szczepionek przeciw COVID-19 o szacunkowej wartości 8,4 mld zł, spośród 13,9 mld zł wszystkich zakontraktowanych szczepionek. Decyzję o ich zakontraktowaniu podjął Minister Zdrowia, choć dysponował informacjami, z których
wynikało, że dotychczas zawarte kontrakty zapewniały już kilkukrotne zaszczepienie całej populacji Polski, a tempo szczepień ulega zmniejszeniu. W konsekwencji doprowadzono do przeterminowania, a następnie utylizacji ponad 13 mln 100 tys. dawek (stan na koniec 2022 r.). Łączna wartość zutylizowanych szczepionek wyniosła prawie 1 mld zł.

W celu ograniczenia skutków nadmiernego zakupu szczepionek podejmowano próby ich zbycia lub przekazania w formie darowizny. Do 31 grudnia 2022 r. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych (RARS) przekazała do innych państw ponad 27 mln 600 tys. dawek o szacunkowej wartości 1,4 mld zł.” Biorąc to wszystko pod uwagę, aż dziwne wydaje się, że jeszcze nic nie słyszymy o jakichkolwiek postępowaniach prokuratorskich w tej sprawie przeciwko niektórym urzędnikom ministerialnym.
Podkreślamy, że nie wchodzimy tutaj w dyskusję o celowości lub szkodliwości szczepień. Jednak zachęcamy do refleksji nad finansowym wymiarem podejmowanych działań, które tylko pozornie mają służyć całemu społeczeństwu. Niektóre schematy biznesowe przed zapewnieniem podaży aktywnie budują sobie szeroki popyt. Inaczej mówiąc, złotym interesem dla szklarza może być inwestycja w lokalnego łobuziaka, który będzie ludziom
wybijał szyby w oknach.
Walczącym z matematyką przypominamy, że miliard to jest tysiąc milionów. To uzmysławia nam, z jaką skalą zjawiska mamy do czynienia.